ಸುದ್ದಿ-ಕಲೆಯ ನಡುವೆ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ವ್ಯವಹಾರದ ರೇಖೆ

ಸುದ್ದಿ-ಕಲೆಯ ನಡುವೆ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ವ್ಯವಹಾರದ ರೇಖೆ

ಕಾಂತಾರ ವಿವಾದದ ನಂತರದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಚಿಂತನೆ

ದೈವಾರಾಧನೆಯ ಆವೇಶದಿಂದ ಪರದೆಯ ಹಾವಳಿ..

ತುಳುನಾಡಿನ ಜನಜೀವನದಲ್ಲಿ ದೈವವು ಕೇವಲ ಭಕ್ತಿ ಅಥವಾ ಪೂಜೆಗಷ್ಟೇ ಸೀಮಿತವಲ್ಲ; ಅದು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಶಿರೋಮಣಿಯಂತಿದೆ. ದೈವನರ್ತನ, ಆವೇಶ, ಬಲಿವೇಳೆ — ಇವು ತಲೆಮಾರಿನಿಂದ ತಲೆಮಾರಿಗೆ ಪಾರಂಪರ್ಯವಾಗಿ ಹರಿದು ಬಂದ ಪವಿತ್ರ ಆಚರಣೆಗಳು.

ಆದರೆ, ‘ಕಾಂತಾರ’ ಚಿತ್ರದ ನಂತರ ದೈವದ ಈ ಪವಿತ್ರ ಭಾವನೆಗಳು ಪರದೆಯ ಕಲ್ಪನೆಗಳ ಭಾಗವಾಗಿವೆ. ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಲಾದ ದೃಶ್ಯಗಳು ಪ್ರೇಕ್ಷಕರ ಹೃದಯ ತಟ್ಟಿದರೂ, ಅದು ಕೆಲವರಿಗೆ ನೋವು ತಂದಿದೆ. ದೈವಾರಾಧಕರು ಹೇಳುವಂತೆ — “ದೈವದ ಆವೇಶ ಮನೋರಂಜನೆಗೆ ಅಲ್ಲ; ಅದು ನಂಬಿಕೆಯ ಆಳವಾದ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷತೆ”.

ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ವ್ಯವಹಾರಕ್ಕೆ — ರೇಖೆ ಎಲ್ಲಿ?

ಕಲೆಯು ಭಾವನೆಗಳ ಪ್ರತಿಬಿಂಬ. ಆದರೆ ಆ ಭಾವನೆಗಳು ವ್ಯವಹಾರದ ಸಾಧನವಾಗುವ ಕ್ಷಣದಲ್ಲೇ ಅದರ ಪವಿತ್ರತೆ ಸವಾಲಿಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತದೆ.

‘ಕಾಂತಾರ’ ಚಿತ್ರವು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕವಾಗಿ ಮಹತ್ತರವಾದ ಚರ್ಚೆಗೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿದೆ — ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ವ್ಯವಹಾರದ ನಡುವಿನ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ರೇಖೆಯನ್ನು ಹೇಗೆ ಗುರುತಿಸಬೇಕು ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆ.

ದೈವಾರಾಧನೆ ಎನ್ನುವುದು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಆತ್ಮ; ಅದನ್ನು ಸಿನಿಮಾ ಅಥವಾ ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವುದೇ ಸರಿಯೇ ಎಂಬ ನೈತಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆ ಈಗ ಸಮಾಜದ ಮುಂದಿದೆ.

—

“ನನ್ನ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಹಣ ಮಾಡೋರನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ” — ದೈವದ ನುಡಿ

ಮಂಗಳೂರಿನ ಬಜಪೆಯ ಪೆರಾರ ದೈವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ದೈವ ನರ್ತಕರು ಮತ್ತು ಆರಾಧಕರು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ ಅಸಮಾಧಾನವು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಕೇಳಿಬಂದಿದೆ. ದೈವವು “ಹಣವೆಲ್ಲಾ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಸೇರುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತೇನೆ, ದೈವದ ಆಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರೀಕರಣ ನಿಲ್ಲಿಸಿ” ಎಂದು ನುಡಿದಿದೆ ಎನ್ನುವುದು ಜನರಲ್ಲಿ ನಂಬಿಕೆ ಹುಟ್ಟಿಸಿದೆ.

ಇದು ಕೇವಲ ಧಾರ್ಮಿಕ ಹೇಳಿಕೆಯಲ್ಲ — ಇದು ನಂಬಿಕೆಯ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಮಾನವಿಯ ಸಂವೇದನೆಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ. ದೈವವನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಈ ನುಡಿ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಒಂದು ಬಲವಾದ ಸಂದೇಶ.

ಕಲಾತ್ಮಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಂವೇದನೆ.

ಕಲಾವಿದನಿಗೆ ಕಲೆಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಇರಬೇಕು. ಆದರೆ, ಧಾರ್ಮಿಕ ಭಾವನೆಗಳು ಒಳಗೊಂಡ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕೆ ಮಿತಿ ಇರಬೇಕು.

ದೈವಾರಾಧನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ದೃಶ್ಯಗಳು, ನೃತ್ಯಗಳು ಅಥವಾ ಆವೇಶದ ರೂಪಗಳು ಪವಿತ್ರವೆಂಬ ಅರಿವು ಕಲಾವಿದನಲ್ಲಿರಬೇಕು. ಕಲೆಯ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ನಂಬಿಕೆಗೆ ಧಕ್ಕೆ ತರುವಂತಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಭಾವನೆ ಈಗ ಸಾಮಾಜಿಕ ಚರ್ಚೆಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ.

ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಗೌರವವೇ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಭಕ್ತಿ…

ದೈವವನ್ನು ಗೌರವಿಸುವುದು ಕೇವಲ ಪೂಜೆ ಅಥವಾ ನಂಬಿಕೆಯಿಂದ ಅಲ್ಲ — ಅದರ ಪವಿತ್ರತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡುವುದು ನಿಜವಾದ ಭಕ್ತಿ.

‘ಕಾಂತಾರ’ ಚಿತ್ರವು ಒಂದು ಕಲೆ, ಒಂದು ದೃಷ್ಟಿಕೋನ. ಆದರೆ ಅದರಿಂದ ಮೂಡಿದ ಚರ್ಚೆ, ಧರ್ಮದ ಗೌರವದ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಮತ್ತೆ ನೆನಪಿಸಿದೆ.

ದೈವದ ಹೆಸರು, ದೈವದ ಆವೇಶ ಅಥವಾ ಆರಾಧನೆ — ಇವುಗಳಿಂದ ಲಾಭ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕಿಂತ, ಅದನ್ನು ಕಾಪಾಡುವ ಮನೋಭಾವ ನಮ್ಮಿಂದ ಬೇಕು.

ಅಂತಿಮ ನುಡಿ…

ಭಕ್ತಿಯು ಭಾವನೆಯ ಗಡಿಯನ್ನು ದಾಟಿ ವ್ಯವಹಾರದ ರೂಪ ತಾಳಬಾರದು. ಕಲೆಯು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಬೆಳಗಿಸಲಿ, ಅಪಹಾಸ್ಯಗೊಳಿಸಬಾರದು. ದೈವಾರಾಧನೆಯ ಗೌರವ ಕೇವಲ ದೈವದದ್ದಲ್ಲ — ಅದು ತುಳುನಾಡಿನ ಗೌರವ, ಕರ್ನಾಟಕದ ಆತ್ಮ.