ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಳಕಳಿ: ಧಾರ್ಮಿಕ ಭಾವನೆಗಳು ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಾಂಗದ ಗೌರವ — ಚಿಂತನೆಗೆ ಆಹ್ವಾನ ನೀಡಿದ ಘಟನೆಯೊಂದು

ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಳಕಳಿ: ಧಾರ್ಮಿಕ ಭಾವನೆಗಳು ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಾಂಗದ ಗೌರವ — ಚಿಂತನೆಗೆ ಆಹ್ವಾನ ನೀಡಿದ ಘಟನೆಯೊಂದು

ದಿಲ್ಲಿಯ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ನಡೆದ ಘಟನೆ ದೇಶದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಂವೇದನೆಗಳ ಕುರಿತಂತೆ ವ್ಯಾಪಕ ಚರ್ಚೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ (ಸಿಜೆಐ) ಬಿ.ಆರ್. ಗವಾಯಿ ಅವರತ್ತ ಶೂ ಎಸೆಯಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ ವಕೀಲ ರಾಜೇಶ್ ಕಿಶೋರ್, ಈ ಘಟನೆಯ ನಂತರ ಮಾಧ್ಯಮಗಳೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡಿ ತಮ್ಮ ಕ್ರಮಗಳ ಕುರಿತು ಯಾವುದೇ ವಿಷಾದವಿಲ್ಲವೆಂದು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ರಾಜೇಶ್ ಕಿಶೋರ್ ಅವರು ಖಜುರಾಹೋದಲ್ಲಿ ಭಗ್ನಗೊಂಡ ವಿಷ್ಣುಮೂರ್ತಿಗಳ ಮರುಸ್ಥಾಪನೆಗಾಗಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿ ಅರ್ಜಿ (ಪಿಐಎಲ್) ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದರು. ಆದರೆ, ಆ ಅರ್ಜಿಯ ವಿಚಾರಣೆಯ ವೇಳೆ ಸಿಜೆಐ ಗವಾಯಿ ಅವರಿಂದ “ಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ಮರುಸ್ಥಾಪನೆ ಮಾಡಬೇಕಾದರೆ ವಿಷ್ಣುವನ್ನೇ ಹೋಗಿ ಕೇಳಿ” ಎಂಬ ವ್ಯಂಗ್ಯಾತ್ಮಕ ಹೇಳಿಕೆ ಬಂದಿತೆಂದು ಅವರು ಆರೋಪಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಹೇಳಿಕೆ ತಮಗೆ ಅತ್ಯಂತ ನೋವನ್ನುಂಟುಮಾಡಿದ್ದು, ಅದೇ ಅಸಮಾಧಾನದಿಂದಾಗಿ ಅವರು ಆ ತೀವ್ರ ಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಮುಂದಾದರೆಂದು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಕಿಶೋರ್ ಹೇಳಿಕೆಯ ಪ್ರಕಾರ, “ಸನಾತನ ಧರ್ಮದ ಕುರಿತ ವಿಚಾರಗಳಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ತೀರ್ಪು ನೀಡದಿರಬಹುದು, ಆದರೆ ಧಾರ್ಮಿಕ ಭಾವನೆಗಳ ಅಪಹಾಸ್ಯ ಸರಿಯಲ್ಲ. ನಾನೇನೂ ಕುಡಿದಿರಲಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಆ ಮಾತು ನನ್ನ ಹೃದಯಕ್ಕೆ ಬಿದ್ದಿತ್ತು. ನನಗೆ ಭಯವೂ ಇಲ್ಲ, ವಿಷಾದವೂ ಇಲ್ಲ,” ಎಂದು ಅವರು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಆದರೆ, ಸಿಜೆಐ ಗವಾಯಿ ಅವರ ಸೂಚನೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಕಿಶೋರ್ ಅವರನ್ನು ಜೈಲಿಗೆ ಕಳುಹಿಸದೇ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಈ ನಡೆ ನ್ಯಾಯಾಂಗದ ಮಾನವೀಯ ಅಂಶವನ್ನು ತೋರಿಸಿದೆ ಎಂದು ಕೆಲವರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.

ಜಾತಿ ವಿಚಾರಕ್ಕೂ ಅವರು ಸ್ಪಷ್ಟನೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. “ನನ್ನ ಹೆಸರು ಡಾ. ರಾಜೇಶ್ ಕಿಶೋರ್. ನಾನು ಕೂಡಾ ದಲಿತನೇ ಆಗಿರಬಹುದು. ಸಿಜೆಐ ಗವಾಯಿ ಅವರನ್ನು ದಲಿತ ಎಂದು ಮಾತ್ರ ಗುರುತಿಸುವುದು ಏಕಪಕ್ಷೀಯ. ಅವರು ಮೊದಲಿಗೆ ಸನಾತನ ಹಿಂದೂ ಆಗಿದ್ದರು, ನಂತರ ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು. ಹಾಗಾದರೆ ಅವರು ಇನ್ನೂ ದಲಿತರಾಗಿರುವುದು ಹೇಗೆ?” ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಅವರು ಎತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಈ ಘಟನೆಯು ಕಾನೂನು ಮತ್ತು ಧರ್ಮದ ನಡುವಿನ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಚರ್ಚೆಯ ವಲಯಕ್ಕೆ ತಂದು ನಿಲ್ಲಿಸಿದೆ. ನ್ಯಾಯಾಂಗದ ಮೇಲೆ ಗೌರವ ಕಾಪಾಡುವುದು ಪ್ರತಿ ನಾಗರಿಕನ ಕರ್ತವ್ಯವಾದರೂ, ಧಾರ್ಮಿಕ ಭಾವನೆಗಳಿಗೂ ಸಂವೇದನೆ ಅಗತ್ಯ. ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯಗಳು ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಕ್ರಮಗಳತ್ತ ತಿರುಗದೆ ಸಂವಾದದ ಮೂಲಕ ಪರಿಹಾರ ಕಾಣಬೇಕು ಎಂಬುದೇ ಈ ಘಟನೆ ನೀಡುವ ಪ್ರಮುಖ ಸಂದೇಶ.

ಈ ಘಟನೆ ಕೇವಲ ವ್ಯಕ್ತಿಗತ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಧರ್ಮ, ನ್ಯಾಯ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದ ನಡುವಿನ ಪರಸ್ಪರ ಬಾಂಧವ್ಯ ಕುರಿತು ಚಿಂತನೆಗೆ ಆಹ್ವಾನ ನೀಡುವ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಳಕಳಿಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ.