ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣದ ಚರ್ಚೆ: ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಸೂಲಿಬೆಲೆ ಅವರ 4 ಪ್ರಮುಖ ವಾದಗಳು…

ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣದ ಚರ್ಚೆ: ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಸೂಲಿಬೆಲೆ ಅವರ 4 ಪ್ರಮುಖ ವಾದಗಳು…

ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ‘ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣ’ (Hate Speech) ವಿರುದ್ಧ ಹೊಸ ಕಾನೂನು ತರುವ ಬಗ್ಗೆ ಸರ್ಕಾರಿ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಗಂಭೀರ ಚರ್ಚೆಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ. ಮೊದಲ ನೋಟಕ್ಕೆ, ‘ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣ’ ಎಂಬ ಪದದ ಅರ್ಥ ಸರಳವೆಂದು ತೋರುತ್ತದೆ – ಅಂದರೆ, ದ್ವೇಷವನ್ನು ಹರಡುವ ಮಾತು. ಆದರೆ ಈ ಪದದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವೇ ಇಂದು ದೊಡ್ಡ ವಿವಾದದ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಒಂದು ಗುಂಪಿಗೆ ದ್ವೇಷವೆಂದು ಕಂಡಿದ್ದು, ಇನ್ನೊಂದು ಗುಂಪಿಗೆ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಭಾಗವಾಗಿ ಕಾಣಬಹುದು.

ಈ ಸಂಕೀರ್ಣ ಚರ್ಚೆಯ ನಡುವೆ, ಚಿಂತಕ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಸೂಲಿಬೆಲೆ ಅವರು ಮುಂದಿಟ್ಟಿರುವ ಕೆಲವು ವಾದಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಗಮನ ಸೆಳೆಯುತ್ತಿವೆ. ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣದ ಕುರಿತ ನಮ್ಮ ಸಾಮಾನ್ಯ ತಿಳುವಳಿಕೆಯನ್ನೇ ಪ್ರಶ್ನಿಸುವಂತಹ, ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ಮತ್ತು ಆಳವಾದ ಕೆಲವು ವಾದಗಳನ್ನು ಅವರು ಮಂಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ, ಅವರ ನಾಲ್ಕು ಪ್ರಮುಖ ವಾದಗಳನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವ ಮೂಲಕ, ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣದ ಸುತ್ತಲಿನ ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ತಾತ್ವಿಕ ಸಂಘರ್ಷವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡೋಣ.

ಕಾನೂನಿಗಿಂತ ಮೊದಲು ‘ದ್ವೇಷ’ದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಆಗಬೇಕಿದೆ…

ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಸೂಲಿಬೆಲೆ ಅವರ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮತ್ತು ಅತ್ಯಂತ ಮೂಲಭೂತ ವಾದವಿದು. ಯಾವುದೇ ಕಾನೂನು ಜಾರಿಗೆ ತರುವ ಮುನ್ನ, ‘ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣ’ ಎಂದರೆ ನಿಖರವಾಗಿ ಏನು ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮುಕ್ತ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಯಬೇಕು ಎಂದು ಅವರು ಆಗ್ರಹಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಈ ಚರ್ಚೆಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರೂ ಭಾಗವಹಿಸಬೇಕು, ಆಗ ಮಾತ್ರ ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣದ ನಿಜವಾದ ಸ್ವರೂಪ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಯಾರು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಅವರ ನಿಲುವು. ಅವರ ಪ್ರಕಾರ, ಇಂತಹ ಬಹಿರಂಗ ಚರ್ಚೆಯು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ನಿಜವಾಗಿಯೂ ದ್ವೇಷವನ್ನು ಯಾರು ಹರಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಬಯಲಿಗೆಳೆಯುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರದ ಈಗಿನ ಗಮನವು ದಾರಿ ತಪ್ಪಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವಾದವು ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ್ದು, ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಶಿಕ್ಷೆಯ ಮೇಲಿನ ಗಮನವನ್ನು (ಕಾನೂನು) ತಿಳುವಳಿಕೆಯ ಕಡೆಗೆ (ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ) ತಿರುಗಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಡೆಗಣಿಸಲ್ಪಡುವ ಒಂದು ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ.

ಕಾನೂನು ಜಾರಿಗೆ ತರುವ ಮೊದಲು ‘ದ್ವೇಷ’ದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನದ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚೆಯಾಗಬೇಕು ಎಂದು ವಾದಿಸುವ ಸೂಲಿಬೆಲೆ, ಆ ಚರ್ಚೆಯನ್ನು ಯಾರು ಮುನ್ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಯಾವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಅನುಮಾನ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಅವರ ಎರಡನೇ ಪ್ರಮುಖ ವಾದಕ್ಕೆ ನಮ್ಮನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯುತ್ತದೆ: ಸರ್ಕಾರದ ಉದ್ದೇಶದ ಬಗೆಗಿನ ಪ್ರಶ್ನೆ.

ಸರ್ಕಾರದ ನಿಲುವು ಮತ್ತು ‘ಆಯ್ದ’ ಕ್ರಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಶ್ನೆ

ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣದ ಕಾನೂನಿನ ಹಿಂದಿರುವ ಸರ್ಕಾರದ ಉದ್ದೇಶವನ್ನೇ ಸೂಲಿಬೆಲೆ ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ. ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಸರ್ಕಾರವು ಈ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷಪಾತಿ ಧೋರಣೆ ಮತ್ತು ಆಯ್ದ ನ್ಯಾಯವನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ತೀಕ್ಷ್ಣವಾಗಿ ಟೀಕಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಸರ್ಕಾರವು ಪಿಎಫ್‌ಐ, ಇಂಡಿಯನ್ ಮುಜಾಹಿದೀನ್‌ನಂತಹ “ಮತೀಯವಾದಿ ಸಂಘಟನೆಗಳನ್ನು” ಕಡೆಗಣಿಸಿ, ಇನ್ನು ಕೆಲವು ಗುಂಪುಗಳನ್ನು ಗುರಿಯಾಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ ಎಂಬುದು ಅವರ ಆರೋಪ. ಇದಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾಗಿ ಅವರು ಕೆಲವು ಉದಾಹರಣೆಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾರೆ:

• ಪೊಲೀಸ್ ಠಾಣೆಗಳ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡಿದ ಆರೋಪಿಗಳ ಮೇಲೆ ಸರ್ಕಾರವು ಮೃದು ಧೋರಣೆ ತಾಳಿದೆ.
• ಕೊಲೆ ಮತ್ತು ಗಲಭೆಗಳಂತಹ ಗಂಭೀರ ಅಪರಾಧಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾದ ಆರೋಪಿಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲು ‘ಬಿ-ರಿಪೋರ್ಟ್’ ಹಾಕಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ಸರ್ಕಾರವನ್ನು “ಅಯೋಗ್ಯ ಸರ್ಕಾರ” ಎಂದು ಕಟುವಾಗಿ ವಿಮರ್ಶಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ವಾದದ ಮೂಲಕ, ಸೂಲಿಬೆಲೆ ಅವರು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿತ ಕಾನೂನನ್ನು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಾಮರಸ್ಯದ ಕವಚವಾಗಿ ನೋಡದೆ, ಆಡಳಿತ ಪಕ್ಷದ ರಾಜಕೀಯ ಖಡ್ಗವಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತಾರೆ.

ನಂಬಿಕೆಗಳ ಟೀಕೆ ಕೂಡ ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣವೇ?

ಇಲ್ಲಿ ಸೂಲಿಬೆಲೆ ಅವರು ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಅನಿರೀಕ್ಷಿತವಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಕೇವಲ ಒಂದು ಸಮುದಾಯದ ವಿರುದ್ಧ ಹಿಂಸೆಗೆ ಪ್ರಚೋದನೆ ನೀಡುವುದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಕೋಟ್ಯಂತರ ಜನರು ಪಾಲಿಸುವ ತಾತ್ವಿಕ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ಟೀಕಿಸುವುದೂ ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಬರಬೇಕು ಎಂಬುದು ಅವರ ವಾದ.

ಇದಕ್ಕೆ ಅವರು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯನವರ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನೇ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ‘ಕರ್ಮ ಸಿದ್ಧಾಂತ’ ಮತ್ತು ಪುನರ್ಜನ್ಮದ ನಂಬಿಕೆಯು ಒಂದು “ಮೂರ್ಖವಾದ” ಪರಿಕಲ್ಪನೆ ಎಂದು ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಹೇಳಿದ್ದನ್ನು ಅವರು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಕೋಟ್ಯಂತರ ಹಿಂದೂಗಳ ಭಾವನೆಗಳಿಗೆ ನೋವುಂಟು ಮಾಡುವ ದಾಳಿಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸೂಲಿಬೆಲೆ ನೇರವಾಗಿ ಆರೋಪಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರ ಮಾತಿನ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಸವಾಲಿನ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಉಲ್ಲೇಖದಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು:

ಕರ್ಮ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನ ನಂಬಿ ಪುನರ್ಜನ್ಮವನ್ನ ನಂಬಿಕೊಂಡು ಬಂದಿರುವ ನಾನು ಮತ್ತು ನನ್ನಂತ ಕೋಟ್ಯಂತರ ಜನ ಹಿಂದುಗಳ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ನೋವುಂಟು ಮಾಡಿದ್ದೀರಾ… ನಿಮ್ಮದು ಹೇಟ್ ಸ್ಪೀಚ್ ಆಗಿದ್ರೆ?

ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣರ ವಿರುದ್ಧ ನೀಡಲಾಗುವ ಹೇಳಿಕೆಗಳು, ಗಣೇಶ ಅಥವಾ ಶಿವನ ಕುರಿತ ಅವಹೇಳನಕಾರಿ ಮಾತುಗಳು, ಮತ್ತು ವೀರಶೈವ-ಲಿಂಗಾಯತರಂತಹ ಸಮುದಾಯಗಳನ್ನು ಒಡೆಯುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಕೂಡ ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಬರಬೇಕು ಎಂದು ಅವರು ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ವಾದವು ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣದ ಚರ್ಚೆಯನ್ನು ಹಿಂಸೆಯ ಪ್ರಚೋದನೆಯಿಂದ ಧರ್ಮನಿಂದನೆಯ ಸ್ವರೂಪಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಅನೇಕರಿಗೆ ಅಚ್ಚರಿ ಮೂಡಿಸಬಹುದು.

ಧಾರ್ಮಿಕ ಶ್ರೇಷ್ಠತೆಯ ವಾದವು ದ್ವೇಷದ ಮಾತೆ?

ತಮ್ಮ ಹಿಂದಿನ ವಾದದ ತರ್ಕವನ್ನೇ ಮುಂದುವರಿಸುತ್ತಾ, ಸೂಲಿಬೆಲೆ ಅವರು ಚರ್ಚೆಯ ಗಡಿಗಳನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಹಿಗ್ಗಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಚೋದನಕಾರಿ ವಾದವೆಂದರೆ, ಧಾರ್ಮಿಕ ಶ್ರೇಷ್ಠತೆಯ ಪ್ರತಿಪಾದನೆಗಳು ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣವಾಗಬಹುದೇ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆ.

‘ನನ್ನ ದೇವರು ಮಾತ್ರ ಸತ್ಯ, ಇನ್ನೆಲ್ಲವೂ ಸುಳ್ಳು’ ಎಂಬ ಘೋಷಣೆಯು ಪ್ರೀತಿಯ ಮಾತೇ ಅಥವಾ ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣವೇ ಎಂದು ಅವರು ನೇರವಾಗಿ ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ. ಒಂದು ಧರ್ಮದ ಅನುಯಾಯಿಗಳು ತಮ್ಮ ದೇವರು ಮಾತ್ರ ಸತ್ಯ ಮತ್ತು ಉಳಿದದ್ದೆಲ್ಲವೂ ಸುಳ್ಳು ಎಂದು ಹೇಳುವುದನ್ನು ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುವುದಾದರೆ, ಅದರ ಪರಿಣಾಮಗಳೇನು ಎಂದು ಅವರು ಕೇಳುತ್ತಾರೆ.

ಈ ತರ್ಕವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸುತ್ತಾ, ಧಾರ್ಮಿಕ ಶ್ರೇಷ್ಠತೆಯ ಘೋಷಣೆಗಳನ್ನು ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದರೆ, ಪ್ರತಿನಿತ್ಯ ಕೇಳಿಬರುವ ‘ಅಜಾನ್’ ಅನ್ನು (ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯ ಕರೆ) ಏನನ್ನಬೇಕು ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಅವರು ಎತ್ತುತ್ತಾರೆ. ಈ ವಾದವು ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಮತ್ತು ವಿವಾದಾತ್ಮಕವಾಗಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಧಾರ್ಮಿಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ, ಮತಾಂತರದ ಹಕ್ಕು ಮತ್ತು ಕೋಮು ಸೌಹಾರ್ದತೆಯ ನಡುವಿನ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಗಡಿರೇಖೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಕಠಿಣ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುವಂತೆ ನಮ್ಮನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತದೆ.

ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣದ ಕುರಿತ ಈ ಚರ್ಚೆಯು ಕೇವಲ ಕಾನೂನಿನ ಬಗ್ಗೆ ಅಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ‘ದ್ವೇಷ’ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುವ ಅಧಿಕಾರ ಯಾರಿಗೆ ಸೇರಿದ್ದು ಎಂಬುದರ ಕುರಿತಾಗಿದೆ ಎಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ. ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಸೂಲಿಬೆಲೆ ಅವರ ವಾದಗಳು ಈ ವಿಷಯವು ರಾಜಕೀಯ, ಧಾರ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ತಾತ್ವಿಕ ಆಯಾಮಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಒಂದು ಸಂಕೀರ್ಣ ಯುದ್ಧಭೂಮಿ ಎಂಬುದನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ.

ಇದು ನಮ್ಮನ್ನು ಒಂದು ಮೂಲಭೂತ ಪ್ರಶ್ನೆಯ ಮುಂದೆ ನಿಲ್ಲಿಸುತ್ತದೆ: ದ್ವೇಷವನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುವ ಹಕ್ಕು ಯಾರ ಕೈಲಿರಬೇಕು – ಸಮಾಜದ ಕೈಯಲ್ಲೇ, ಅಥವಾ ಅಧಿಕಾರದಲ್ಲಿರುವ ಸರ್ಕಾರದ ಕೈಯಲ್ಲೇ?